Dövizdeki rekor ve enflasyonla ekmeğin fiyatı 3 TL’yi buldu. Halk ekmeğe rağbet arttı, kuyruklar geri döndü. Kurdaki düşüşle fiyatların azalması yönünde beklenti oluştu ancak tarım politikalarındaki plansızlık vatandaşın cebini de tarlayı da vurdu. Bakan Pakdemirli “’Ben zarar ettim’ diyen çiftçimiz yok” dese de arazi gerçekleri ekmek krizinin kapıya dayandığı ortaya koydu. Buna göre 1991’de 9.6 milyon hektar, 2014’te 7.9 milyon hektar olan buğday ekim alanları, 2020’de 6.9 milyon hektara indi. 1991’de Türkiye nüfusu 56 milyon ve yıllık üretim 20.4 milyon ton iken 2021’de nüfus 84 milyonu buldu, üretim 20 milyon tonun altına düştü.
"MALİYETLER DÜŞMEDEN FİYAT ARTIŞI ÖNLENEMEZ"
2002’de 1.1 milyon ton olan buğday ithalatı 2020’de 9.8 milyon tona yükseldi. TÜİK’e göre bu yıl da yüzde 67 arttı. İhracat ise son 7 yılda değişmedi, yıllık 7 milyon ton seviyesinde kaldı. Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Baki Remzi Suiçmez mazot, gübre, ilaç gibi girdilerdeki artışlar ve kuraklığa işaret etti. Üretimin 15 milyon tona düşebileceğini belirten Suiçmez “Gübresiz ekim çiftçinin üretimden çekilmesini hızlandıracak, ekim alanları daha da azalacak, dışa bağımlılık artacak. Yüksek fiyatlarla gıda krizi devam edecek. Maliyetler düşmeden fiyat artışı önlenemez. Çözüm dış alıma bağımlılık değil, yerli üretim için somut önlemlerin alınması” dedi.
EKMEKTE İNDİRİM YOK YENİ ZAM GÜNDEMDE
Maliyet artışından temel gıda maddesi ekmek de nasibini aldı. Ekmek fiyatı 3.5 lira olunca, halk ekmek büfeleri önünde yeniden kuyruklar başladı. Düşen kurla indirim beklentisi oluştu fakat üretici hala maliyetlerin katlandığını ifade ediyor. TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Suiçmez, kurdaki düşüşün ekmek fiyatlarına indirim olarak yansımayacağını, aksine artan un, maya, su, elektrik maliyetleri nedeniyle ekmekte yeni zamların gündeme gelebileceğini belirtti.
Merkez Bankası’nın peş peşe yaptığı faiz indirimleri ve siyasilerin mesajları döviz kurlarının rekor üstüne rekor kırmasına neden oldu. Dolar 18’i, euro ise 20 lirayı aştı. Kurdaki artışlar başta ekmek fiyatı olmak üzere hemen her şeye zam olarak yansıdı. Ekmek fiyatları fahiş oranda zamlanınca halk ekmek kuyrukları uzadı. Hükümetin ‘Kur Korumalı TL Vadeli Mevduat’ dönemini başlatmasıyla kurlarda sert düşüşler yaşandı.
Son günlerde döviz kurunun düşüşüyle beraber indirim beklentisi oluşurken, bu ‘düşüş’ ekmek fiyatlarına yansımadı. Kurlardaki düşüşün ekmek fiyatlarına artan maliyetlerden dolayı yansımayacağını aktaran TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Başkanı Baki Remzi Suiçmez, indirim beklenmediğini aksine doların düşmesine karşın artan un, maya, su, elektrik maliyetleri nedeniyle ekmekte yeni zamların gündeme geleceği ifade etti.
